Koty to zwierzęta, które najprawdopodobniej wzbudzą zainteresowanie Twojego szczeniaka. Oprócz wszystkich innych powodów, dla których nie należy pozwalać maluchowi biegać po całym domu, spokój i bezpieczeństwo mieszkającego już w nim kota jest jednym z najważniejszych. To jest dom twojego kota, a koty są bardzo terytorialne.
Wtargnięcie szczeniaka na terytorium Twojego kota nie ułatwi sprawy. Kiedy zaczniesz pozwalać pupilowi na eksplorację domu, trzymaj go na smyczy i nie pozwól mu wchodzić na ulubione miejsca kota. Twój psiak prawdopodobnie będzie chciał bawić się z kotem, a kot zapewne nie uzna tego za zabawne. Jeśli szczenię rzuci się na kota lub nawet zbyt bezczelnie go obwącha, prawdopodobnie dostanie w pysk ostrymi pazurami. Chociaż może go to szybko oduczyć pogoni za kotem, wiąże się również z ryzykiem zadrapania oka. A jeśli kot ucieka, jest to tak satysfakcjonujące dla szczeniaka, że prawdopodobnie zrobi to ponownie.
Najlepszym rozwiązaniem jest przygotowanie zwierząt do współzamieszkiwania, a sposobem na wypracowanie tego od początku jest zapoznanie przy trzymaniu jednego z nich w klatce kennelowej lub transporterze, podczas gdy będziesz się zajmować drugim. Następnie możesz zamienić je miejscami. Karm je w jednym pomieszczeniu, w bezpiecznej odległości od siebie lub nagradzaj specjalnymi smakołykami za ignorowanie siebie nawzajem. Nie spiesz się. Masz lata, aby stały się kumplami, ale możesz to zniweczyć w ciągu kilku dni, jeśli pozwolisz, by sprawy wymknęły się spod kontroli.
Niektóre starsze koty pozostaną samotnikami. Będzie trzeba chronić szczeniaka, być może nawet usuwając go z pokoju. Jeśli to twój kot ma złe maniery, to on powinien opuścić pokój. Nie chcesz, aby nauczył się, że napastowanie szczeniaka pozwala pozbyć się małego intruza. Nie zmuszaj kota i psa do przebywania razem, jeśli tego nie chcą. W końcu wypracują wygodną odległość dla każdego z nich. Im młodsze będą zwierzęta, gdy przyprowadzisz je do domu, tym większa szansa, że staną się futrzastymi przyjaciółmi.
Na ulicy i w gabinetach weterynaryjnych często widujemy psy (i koty), najczęściej małych/brachycefalicznych ras (ale nie tylko), mające zabarwione na rdzawobrązowo okolice oczu. Wielu opiekunów uważa to za “normę dla danej rasy”. Nic bardziej mylnego.
Przebarwienia sierści w tym miejscu powstają od wypływu z oczu, a dokładniej od gromadzących się tam bakterii lub grzybów. Wiecznie wilgotna sierść to idealne środowisko do rozwoju drobnoustrojów patogennych.
Należy zatem znaleźć przyczynę, dlaczego tak się dzieje. Co musimy zrobić? W pierwszej kolejności najlepiej udać się z pupilem do lekarza okulisty, który dokładnie zbada oczy, oceni ich budowę, ewentualne choroby. Warto pobrać wymaz z zabarwionego miejsca w kierunku bakterii i grzybów, aby łatwiej ustalić leczenie. Jeśli w budowie oka jest wszystko w porządku, nie toczy się żaden stan chorobowy, należy przyjrzeć się diecie oraz zastanowić się, czy problem z oczami nie występuje sezonowo (np. tylko na wiosnę, kiedy pylą różne rośliny). W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej należy przeprowadzić dietę eliminacyjną i obserwować jak zmienia się wygląd okolicy oczu.
Pomijając aspekt wizualny, zaniedbanie łzawiących oczu może prowadzić do rozwoju chorób i pogorszenia się staniu oczu. Bardzo często nadmierny wypływ paradoksalnie prowadzi w konsekwencji do zespołu suchego oka, który jest bardzo bolesny i nieprzyjemny dla zwierzaka.
Jeśli męczy Cię to, że to Twój shihtzak próbuje wyprowadzić Cię na spacer, nadszedł czas, aby rozpocząć trening chodzenia na smyczy. Zanim rozpoczniesz sesje treningowe, pozwól psu zapoznać się z obrożą lub szelkami, zakładając mu je w domu. Staraj się unikać spacerów z pupilem w miejscach, które są mu nieznane lub rozpraszają jego uwagę. Skorzystaj z poniższych wskazówek, aby odnieść sukces podczas szkolenia shih-tzu.
1) Poznaj osobowość swojego psa. Energiczny shihtzak uwielbia być w ciągłym ruchu, więc być może będzie trzeba ograniczyć jego ekscytację. Bardziej leniwy i zrelaksowany pies może wymagać więcej uwagi niż ten, który jest bardziej aktywny.
2) Przed rozpoczęciem szkolenia musisz zaopatrzyć się w kilka narzędzi treningowych dla swojego Shih Tzu. Twój pies będzie potrzebował smyczy, obroży lub szelek w odpowiednim rozmiarze oraz smakołyków treningowych.
3) Twój pies może wyczuć Twój nastrój i Twoją energię, więc zadbaj o to, by podchodzić do treningu chodzenia na smyczy z pozytywnym nastawieniem.
4) Gdy już będziesz gotów, przymocuj smycz do obroży lub szelek. Niektórzy opiekunowie uważają, że używanie szelek jest łatwiejsze i prowadzi do mniejszej liczby urazów podczas szkolenia psa, inni zdecydowanie zalecają stosowanie obroży.
5) Rozpocznij sesję z psem w pozycji siedzącej przy Twojej lewej nodze.
6) Użyj komendy, gdy zechcesz rozpocząć spacer. Zachowaj prostotę, wydając krótkie, konsekwentne polecenie, np. „chodź” albo „idziemy”. Postaraj się za każdym razem stosować to samo słowo, aby pies tym szybciej je skojarzył.
7) Nie chcemy, aby pies wykonywał gwałtowne ruchy lub opierał się na smyczy. Jeśli zacznie stawiać opór lub uciekać, zacznij ponownie z pozycji siedzącej. Sesja powinna trwać około 15 minut. Jeśli zajmie to całą sesję, nie przejmuj się i spróbuj ponownie później.
8) Jeśli pupil idzie z Tobą, gdy zostanie o to poproszony, daj mu smakołyk i pochwal go prostą, wypowiedzianą w radosnym tonie pochwałą, taką jak „super” albo „dobra robota”.
9) Zatrzymywanie się może być trudne. Twoim celem jest, aby pies sam, bez żadnej komendy, siadał za każdym razem, gdy staniesz. Jeśli pies usiądzie, kiedy się zatrzymasz, daj mu smakołyk i pochwal go ponownie. Jeśli nie usiądzie samodzielnie, gdy staniesz, wydaj mu odpowiednie polecenie i zacznij od nowa.
10) Gdy pies przyzwyczai się do procesu szkolenia, możesz zacząć losowo rozrzucać smakołyki, ale nadal chwal psa, ponieważ uwielbia on uwagę.
Wskazówki końcowe
Twój shihtzak nie ukończy treningu na smyczy w ciągu jednej sesji. Potrzeba czasu i cierpliwości, aby rozwinąć posłuszeństwo i zaufanie. Pamiętaj, aby stosować pozytywne wzmocnienie podczas każdej sesji. Pamiętaj o konsekwentnym postępowaniu podczas treningu chodzenia na smyczy. Pozwoli to Twojemu psu utrwalić sobie odpowiednie wzorce i zapoznać się z rutyną. Chociaż proces ten może być długi i frustrujący, pamiętaj, że wynik końcowy będzie najlepszy zarówno dla ciebie, jak i twojego szczeniaka.
Jeśli jesteś opiekunem shih-tzu, być może doświadczasz frustracji związanej z ciągnięciem na smyczy podczas spacerów. To powszechne zachowanie może sprawić, że spacer z psem będzie wyzwaniem i nieprzyjemnym doświadczeniem zarówno dla Ciebie, jak i Twojego kudłatego przyjaciela. Ciągnięcie na smyczy może również prowadzić do obrażeń i dyskomfortu u Twojego psa, dlatego ważne jest, aby rozwiązać ten problem. Na szczęście istnieje kilka strategii, których możesz użyć, aby nauczyć swojego shihtzaka spokojnego i bezproblemowego chodzenia na smyczy. W tym artykule omówię kilka skutecznych technik, które pomogą Twojemu psu przestać ciągnąć na smyczy.
1. Zacznij od podstawowego szkolenia z posłuszeństwa
„Zaraz, zaraz”, powiesz, „chcę tylko, aby mój pies przestał ciągnąć na smyczy! Czy naprawdę potrzebuję szkolenia z posłuszeństwa?”.
Odpowiedź brzmi: to zależy. Chociaż możliwe jest takie wyszkolenie shihtzaka, aby przestał ciągnąć na smyczy, bez ćwiczenia innych poleceń, całe szkolenie staje się łatwiejsze, jeśli zaczniesz od solidnych podstaw, takich jak wypracowanie podstawowych poleceń, takich jak „siad”, „zostań” i „chodź”. Przed wyjściem na spacer poświęć trochę czasu na szkolenie psa w domu lub na podwórku. Stosuj metody pozytywnego wzmacniania, takie jak smakołyki, pochwały i głaskanie, aby nagradzać psa za dobre zachowanie. Pomoże to Twojemu psu skojarzyć dobre zachowanie z pozytywnymi nagrodami.
2. Zadbaj o odpowiednie akcesoria spacerowe
Pisałam już TU o tym, dlaczego lepiej dla szczenięcia uczącego się chodzenia na smyczy wybrać obrożę, a nie szelki. Nauka chodzenia na smyczy powinna odbywać się we właściwie dobranej obroży. Gdy już nasz psi przyjaciel ładnie opanuje sztukę chodzenia na smyczy lub gdy osiągnie wiek 8-10 miesięcy, możemy założyć mu szelki.
Należy pamiętać, że szelki same w sobie wzmagają nawyk ciągnięcia u psa. Zakładając psu szelki, które nie ograniczają w żaden sposób jego ruchów ani nie pozwalają na wysłanie sygnału stop i uniemożliwiają szybką kontrolę reakcji psa, sprawiamy, że pies jest gotowy do pracy i ciągnięcia. Wyjątkiem jest zapięcie psa z przodu szelek — wówczas, gdy psiak próbuję pociągnąć, nie jest to możliwe, szelki nieznacznie się przekręcają i dają sygnał do zmiany kierunku lub wręcz powodują obracanie psa w Twoją stronę.
3. Zachowuj się konsekwentnie
Kiedy Twój shihtzak zaczyna ciągnąć, zawsze się zatrzymuj. Konsekwencja jest kluczowa podczas uczenia psa chodzenia na luźnej smyczy. Ważne jest, aby używać tych samych technik za każdym razem, gdy wyprowadzasz psa na spacer. Na przykład, jeśli pies zacznie ciągnąć, przerwij spacer i poczekaj, aż pies się uspokoi, zanim pójdziecie dalej. Uzbrój się w cierpliwość, a Twój pies w końcu nauczy się, że ciągnięcie nie doprowadzi go tam, gdzie chce.
4. Stosuj pozytywne wzmocnienie, np. smakołyki
Pozytywne wzmocnienie jest jedną z najskuteczniejszych technik szkoleniowych w celu powstrzymania ciągnięcia smyczy. Kiedy twój pupil idzie spokojnie u Twojego boku, nagradzaj go smakołykami, pochwałami i głaskaniem. Pomoże to Twojemu psu skojarzyć dobre zachowanie z nagrodami, co zwiększy prawdopodobieństwo powtórzenia tego zachowania w przyszłości. Unikaj karania psa za ciągnięcie, ponieważ może to pogorszyć problem, zwiększając jego niepokój i frustrację.
5. Wypróbuj kursy i szkolenia w szkółkach lub online
Jeśli masz trudności z nauczeniem swojego psa chodzenia na luźnej smyczy, być może nadszedł czas, aby poszukać profesjonalnej pomocy w postaci odbywanego na miejscu lub online z instruktorem/trenerem. Profesjonalny treser psów udzieli spersonalizowanych porad i zapozna z technikami służącymi rozwiązaniu konkretne problemy. Pomoże Ci zidentyfikować pierwotną przyczynę ciągnięcia psa i zapewni skuteczne rozwiązania w celu skorygowania tego zachowania. Z pomocą profesjonalnego trenera możesz nauczyć swojego shihtzaka spokojnego chodzenia na smyczy, dzięki czemu spacery będą przyjemniejsze zarówno dla Ciebie, jak i Twojego futrzanego przyjaciela.
Podsumowując, ciągnięcie na smyczy może być frustrującym problemem dla opiekunów shih-tzu, ale jest to zachowanie, które można skorygować cierpliwością i konsekwencją. Ważne jest, aby pamiętać, że każdy pies jest wyjątkowy i to, co działa w przypadku jednego osobnika, może nie działać na innego. Stosując pozytywne wzmocnienie i nagradzając dobre zachowanie, możesz zachęcić swojego pupila do spokojnego chodzenia na smyczy. Ponadto zapewnienie psu dużej ilości ćwiczeń i stymulacji umysłowej może również pomóc zmniejszyć jego chęć do ciągnięcia. Twój shih-tzu może stać się dobrze wychowanym towarzyszem spacerów, z którym możesz cieszyć się spędzaniem czasu.
Przećwicz poniższe kroki w wielu różnych miejscach; zacznij od niskiego poziomu rozproszenia i stopniowo zwiększaj intensywność.
KROK 1 – ZABAWA: pierwszym krokiem do nauki chodzenia na luźnej smyczy jest po zabawa z psem. Chodź zygzakiem w lewo i w prawo, obracaj się dookoła, a jeśli pies będzie za Tobą podążać, co kilka sekund używaj klikera lub nagradzaj słownie, dając kilka smakołyków. Powtarzaj przez kilka minut na sesję, kilka razy dziennie. Gdy Twój pies zda sobie sprawę, jak dobrze jest być „przyklejonym” do Ciebie, przejdź do kolejnego kroku.
KROK 2 – COFAJ SIĘ: podczas zabawy zacznij chodzić do tyłu, nagradzaj, gdy pies będzie podążać za Tobą, Często zmieniaj kierunek i co jakiś czas wracaj do etapu zabawy; zachęci to psa do pozostania z Tobą, ponieważ stanie się to dla niego atrakcyjne. Stopniowo zmniejszaj zakres zabawy i częściej się cofaj.
KROK 3 – OBRÓT: weź smycz w prawą dłoń i trzymaj smakołyki w lewej. Gdy twój pies będzie już profesjonalistą w cofaniu się, wykonaj obrót w miejscu w prawo, aby pies znalazł się po Twojej lewej stronie. Kliknij i daj mu kilka smakołyków za każdy krok, w którym nadal jest przy Tobie. Następnie kliknij i daj smakołyk, gdy pies spojrzy na Ciebie. Powoli możesz zmniejszyć ilość smakołyków na dłuższe spacery na luźnej smyczy. Gdy pies będzie regularnie przebywał obok Ciebie, możesz nazwać to nowe zachowanie i uczynić z niego komendę. Najpopularniejsze słowa to „noga”, „ze mną” lub „równaj”.
KROK 4 – ZŁAP KONTAKT: idź na długi spacer. Pozwól psu węszyć do woli. Kiedy spojrzy na ciebie, kliknij i nagrodź! Zwolnij psa słownym poleceniem „OK” i kontynuuj spacer. Nie spuszczaj z niego wzroku; za każdym razem, gdy się „zamelduje”, kliknij i daj przysmak. Zauważysz, że po krótkim czasie będzie się Ciebie trzymać. Możesz nazwać to zachowanie „chodźmy”, „idziemy” lub jakkolwiek chcesz.
KROK 5 – UROZMAICAJ SPACERY: teraz gdy Twój pies wie, jak chodzić przy nodze i na luźnej smyczy, urozmaicaj spacery. Podczas spaceru powiedz psu, aby stanął przy nodze i sprawdź, czy przejdzie do pozycji przy Tobie. Jeśli to zrobi, kliknij i nagródź. Kontynuuj klikanie i smakołyki przez kilka kroków, a następnie zwolnij psa, aby kontynuował spacer na luźnej smyczy. Od czasu do czasu przywołuj go do siebie, aby stanął przy nodze, a następnie pozwól mu ponownie węszyć na luźnej smyczy. Wkrótce będziesz mieć psa, który będzie bezproblemowo chodzić na smyczy, i staniesz się obiektem zazdrości wszystkich sąsiadów — zwłaszcza tych, którzy uważali, że psów ras miniaturowych i towarzyszących nie da się wyszkolić!
Szelki, zwłaszcza te nieprawidłowego typu lub w niewłaściwie nie tylko są dla psa niewygodne, ale również ograniczają swobodę ruchu, co prowadzi do niefizjologicznych obciążeń i napięć w całym ciele. Wiele modeli szelek opiera się na mięśniach i miejscach ich przyczepu do kości – jeśli szelki są zbyt ciasno zapięte, mogą powodować miejscowe niedotlenienie i ból mięśni. Zbyt ciasne szelki u szczeniąt z kolei mogą zniekształcać rozwijające się stawy.
Pierwotnie szelki używane były dla psów zaprzęgowych. Ich budowa umożliwiała równomiernie rozłożenie siły na ciele psa i maksymalne jej wykorzystanie. Dobrym przykładem są tu szelki typu sled, które zapinamy daleko na linii psiego kręgosłupa. Trzeba jednak pamiętać, że wszystkie szelki zapinane od góry przy kręgosłupie (typu guard, norweskie, step in czy bezuciskowe) będą przenosiły przy ciągnięciu duże siły na nasze nadgarstki, łokcie i barki.
Obroża daje dużo większą kontrolę nad głową psa, niż ma to miejsce w przypadku szelek. Trzeba pamiętać, że w psiej głowie znajduje się cały system namierzania (nos, uszy, oczy) oraz centrum dowodzenia psem (mózg). To tam powstają wszystkie decyzje odnośnie tego, w którą pies pójdzie stronę i jak zachowa się w stosunku do napotkanego na spacerze psa czy człowieka. Mając kontrolę nad głową psa, mamy lepszą kontrolę nad jego zachowaniem. Dobrze dobrana i dopasowana obroża jest też świetnym rozwiązaniem dla szczeniaków, które dopiero uczą się chodzenia na smyczy.
Które modele szelek wybierać, a których unikać?
Większość spośród dostępnych modeli szelek niekorzystnie oddziałuje na aparat ruchu. Jednym z najpopularniejszych modeli są szelki o trójkątnym kształcie – są one bardzo wygodne do wkładania i zdejmowania, jednak ograniczają mobilność łopatki i stawu ramiennego. Podobnie działają szelki opierające się na klatce piersiowej (tak jak na przykład szelki norweskie, potocznie zwane „norwegami”), które przy każdym wykroku uciskają mięśnie klatki piersiowej i staw ramienny.
Inną kategorią są tak zwane szelki treningowe („halti harness”), które za pomocą wymyślnego systemu pasków i sznurków mają oduczyć psa chodzenia na napiętej smyczy. Ciągnięcie na smyczy powoduje automatyczne pociągnięcie głowy do dołu, ucisk pod pachami i „zablokowanie” ruchu. Chociaż producenci tego rodzaju sprzętu reklamują swoje szelki jako „bezstresową” naukę chodzenia na smyczy, trzeba wziąć pod uwagę, że jest to metoda awersyjna, która nie tylko sprawia psu dyskomfort, ale też bardzo niekorzystnie wpływa na kręgosłup szyjny i stawy ramienne.
Wydawać by się mogło, że problem jest nieco wyolbrzymiony – przecież wiele psów chodzi na spacery w najrozmaitszych szelkach, biega w nich i uprawia sporty, nie wykazując oznak dyskomfortu czy bólu. Jednak skutki zaburzonej biomechaniki są raczej odroczone w czasie i niełatwe do wychwycenia niewprawnym okiem. Długofalowe konsekwencje noszenia źle dobranych szelek mogą być poważne: bóle mięśni, zmiany postawy, rozwój choroby zwyrodnieniowej stawów i kręgosłupa.
Najlepsze szelki dla psa – na co zwrócić uwagę?
Spośród wszystkich rodzajów szelek dostępnych na rynku, w zasadzie tylko szelki typu guard (potocznie – guardy) zyskują aprobatę zoofizjoterapeutów. Szelki te składają się z paska na brzuchu i paska na plecach, połączonych dwiema „obręczami.” Opierają się nie na tkankach miękkich, ale na szkielecie psa, czyli na kręgosłupie i mostku. Pozwalają na równomierne rozłożenie nacisku i umożliwiają swobodny ruch kończyny piersiowej (czyli potocznie „przedniej łapy”). Ich dodatkową zaletą jest fakt, że psom nie jest łatwo „wydostać” się z tego rodzaju szelek, co ma duże znaczenie w przypadku psów lękliwych.
Musimy jednak pamiętać, że nawet szelki właściwego rodzaju będą niekorzystnie oddziaływać na aparat ruchu, jeśli będą źle dobrane. Pas brzuszny nie powinien przekraczać mostka (jeśli pies nie jest bardzo otyły, początek i koniec mostka z łatwością wyczujemy przez skórę). Pas na plecach powinien zaczynać się w kłębie, czyli u podstawy szyi, i być odpowiednio długi. Pierwsza „obręcz”, łącząca pas brzuszny i grzbietowy, powinna znajdować się u podstawy szyi. Dzięki temu unikniemy zarówno ucisku na szyję psa, jak i na staw ramienny. Druga „obręcz” powinna znajdować się mniej więcej w połowie klatki piersiowej.
Wariantem szelek typu guard są takie, które od strony brzucha mają szerszy pas, rozdwajający się na kształt litery Y. Takie szelki najmniej uciskają na szyję, co jest szczególnie ważne u psów z tendencją do ciągnięcia i przedstawicieli ras brachycefalicznych.
Szelki norweskie — czy są bezpieczne?
Głównym zarzutem stawianym wobec szelek norweskich jest to, że ograniczają zakres ruchu w przednich łapach. Dokładnie mowa o pasku, który przechodzi poziomo przez klatkę piersiową. Musimy pamiętać o tym, że pies nie ma obojczyka, nie ma obręczy kończyny przedniej. Łopatka jest przymocowana do klatki piersiowej tylko za pomocą mięśni i więzozrostu. To daje psom bardzo dużą mobilność przedniej łapy. Dzięki temu mają bardzo duży zakres ruchu. Przy bieganiu przednia łapa wędruje cały czas w przód i w tył. Każdy taki ruch powoduje przesuwanie się szelek norweskich po ciele psa.
Jeżeli noszenie szelek norweskich nie wiąże się z naciskiem, czyli pies nie ciągnie na tych szelkach, nie służą nam do wycieczek kilkukilometrowych, to ich noszenie nie musi być groźne. W takich sytuacjach szelki mogą cały czas przemieszczać się po klatce piersiowej i nie blokują ruchu przednich łapek. Jeżeli jednak mówimy o sytuacjach, w których pies ma na szelkach ciągnąć, czyli dochodzi napięta linka, wtedy rzeczywiście szelki norweskie mogą być bardzo niebezpieczne, ponieważ łapy nie chodzą w takim zakresie ruchu, jaki jest naturalny. Trzeba pamiętać, że w przypadku wspólnych aktywnościach z psem jak np. dogtrekking, nasz ciężar ciała jest dodatkowym obciążeniem dla psa.
Wśród innych wymienianych wad szelek norweskich pojawia się również argument dotyczący ich umiejscowienia na ciele psa. Staw ramienny jest obszarem, w którym często pojawią się urazy. Chodzi przede wszystkim o urazy przeciążeniowe, które powstają przez długi czas. Psy sportowe bardzo często mają problem z bicepsem, z mięśniem nadgrzebieniowym. Dodatkowe bodźcowanie tej okolicy, powodowane przez ciągłe tarcie taśmy z szelek norweskich, może mieć negatywny wpływ na zdrowie psa.
Szelki typu guard czy norweskie?
Guardy to model szelek, który jest najbardziej uniwersalny. Są odpowiednie do uprawiania z psem wielu aktywności jak bieganie, dogtrekking i wielokilometrowe spacery. W przypadku szelek norweskich takie spędzanie czasu będzie już niemożliwe – może wyrządzić psu szkodę.
Warto też mieć na uwadze fakt, iż w przypadku samców albo dużych ras klatka piersiowa psa rozwija się nawet do 4.-5. roku życia. Jeżeli źle dobierzemy szelki norweskie i będą one przez długi czas generować nacisk na boki psa, to z czasem może to spowodować nawet wady anatomiczne i wady w budowie. Organizm psa nie będzie się równomiernie rozwijał.
Bezpieczne szelki dla uciekinierów
Szelki typu guard mają dwie obręcze, które uniemożliwiają w zdecydowanej większości przypadków wyswobodzenie się psa z szelek, w momencie, w którym zaprze się na smyczy. Dosyć łatwo jest psu, szczególnie bardziej smukłemu, wyjść z szelek norweskich. Możemy je traktować jako zamiennik obroży, jeśli pies nie ma problemów z chodzeniem na smyczy. Jeśli nasz pies ciągnie na smyczy, a nie mamy motywacji, by nad tym pracować, to obciążenia, które będą się na siebie nakładać w ciągu życia, mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie psa.
Szelki norweskie nie są polecane do długich spacerów.
Psy ciągnące na szelkach norweskich mogą doświadczać w nich urazów.
Do biegania i aktywności z psem polecane są szelki typu guard.
Dużo bezpieczniejszy od szelek norweskich jest model szelek typu guard.
Shih-tzu są znane ze swojego upartego nastawienia, dlatego większość opiekunów zadaje sobie pytanie, dlaczego ich shihtzak zapiera się i odmawia grzecznego chodzenia na smyczy. Jeśli Cię to niepokoi, to ten wpis jest dla Ciebie.
Twój shih-tzu nie będzie miał trudności z chodzeniem na smyczy, jeśli zostanie tego odpowiednio nauczony. O treningu chodzenia na luźnej smyczy pisałam już TU. Niemniej jednak istnieją różne powody, dla których Twój shihtzak może sprawiać problemy podczas spacerów.
Shih-tzu odmawia chodzenia na smyczy
Niepokój, lęk, uraz lub osłabienie tylnej łapy, podwyższona temperatura ciała, wyczerpanie cieplne, znużenie, zmęczenie, brak odpowiedniego treningu chodzenia na smyczy to częste powody, dla których shihtzak może zapierać się i nie chcieć chodzić na smyczy. Ponieważ Shih-tzu są upartą rasą, chodzenie z nimi przy nodze może być trudne.
Ze względu na brachycefaliczną budowę pyska shihtzaki są podatne na wyczerpanie cieplne, co może również powodować problemy z oddychaniem podczas spaceru lub po nim. Oznacza to, że w upalne dni dość szybko zaczną dyszeć i mieć trudności z oddychaniem; może to również spowodować, że nie będą wcale miały ochoty na spacer przy zbyt wysokich temperaturach.
Najczęstsze przyczyny, dla których shih-tzu może odmówić spaceru
Problemy lub schorzenia medyczne
Częstym powodem, dla którego shihtzak odmawia chodzenia, są ból lub trudności w poruszaniu się spowodowane problemami medycznymi. Problemy medyczne dotykają shih-tzu w każdym wieku, przy czym niektóre z nich są powszechne wśród różnych populacji psów, a inne są specyficzne dla rasy.
Utykanie z powodu bólu jest widocznym objawem choroby lub urazu fizycznego u psa, co może prowadzić do tego, że nie będzie chciał wychodzić na spacery. Jednakże, ponieważ wiele shihtzaków ukrywa swój ból, podobnie jak inne psy, kwestie medyczne mogą nie być oczywiste od razu, dopóki nie zostanie przeprowadzone badanie fizykalne.
Twój pies może odmawiać chodzenia z powodu różnych schorzeń: dysplazji stawu biodrowego, zapalenia stawów, wyczerpania cieplnego, niewydolności nerek i serca oraz wielu innych.
Wyjście z sytuacji
Kiedy Twój shihtzak odmawia wychodzenia na spacer, spróbuj lekko unieść kolejno jego łapy, obserwując jego reakcję.
Jeśli pojawi się jakikolwiek niepokojący sygnał bólu, zabierz psa do weterynarza.
Niewłaściwe akcesorium spacerowe: smycz, obroża lub szelki
Jeśli obroża, szelki lub smycz Twojego shihtzaka są niekomfortowe, zbyt ciężkie, za ciasne lub ograniczają jego mobilność, może to być dla niego niewygodne.
Niewłaściwe akcesoria spacerowe mogą nie tylko sprawić, że Twój pies nie będzie chciał chodzić na smyczy, ale także spowodują inne problemy.
Wyjście z sytuacji
Upewnij się, że obroże, szelki i smycze są dobrze dopasowane, nie tak ciasne, że nie mieszczą się pod nimi dwa palce.
Upewnij się, że łapy, ogon i uszy Twojego psa mogą się swobodnie poruszać.
Aby uniknąć podrażnienia skóry u psa, zadbaj o to, aby akcesoria były całkowicie suche, zanim ponownie je nałożysz, zwłaszcza jeśli wychodzisz na deszcz lub śnieg.
Rozproszenie uwagi
Shih tzu to małe rasy psów, które łatwo rozpraszają się zapachami lub dźwiękami, gdy zabierasz je na spacery.
Kiedy coś je rozprasza podczas spacerów, możesz mieć trudności z ruszeniem dalej na spacerze.
Wyjście z sytuacji
Kiedy chcesz już pójść do domu lub kontynuować spacer, zwróć uwagę shihtzaka np. przysmakiem.
Ten sposób działa tylko wtedy, gdy masz pewność, że psiak nie chciał iść dalej, ponieważ rozproszyły go dźwięk, zapach lub zdarzenie.
Nieodpowiedni trening chodzenia na smyczy
Jeśli Twój shih-tzu chodzi normalnie bez smyczy, ale zastyga lub wariuje, gdy założysz mu obrożę lub szelki, najprawdopodobniej jest to spowodowane brakiem treningu.
Ponieważ chodzenie jest jednym z najczęstszych sposobów ćwiczenia psów, trening chodzenia na smyczy i dobre maniery są powszechnie wymagane.
Jeśli Twój pupil wykazuje jakiekolwiek inne problematyczne zachowania, takie jak szczekanie lub gonienie przedmiotów, należy najpierw zająć się nimi przed rozpoczęciem treningu chodzenia na smyczy.
Wyjście z sytuacji
Pamiętaj, że trening chodzenia smyczy to długotrwała procedura, która może wymagać regularnego wypracowywania.
Nawet po tym, jak Twój shihtzak zostanie wyszkolony w chodzeniu na smyczy, pozytywne wzmocnienie może pomóc mu w utrzymaniu dobrych manier podczas spacerów.
Jeśli Twój pupil odmawia chodzenia w szelkach lub obroży, dobrym pomysłem byłoby powtórzenie treningu na smyczy.
Upewnij się, że obroża lub szelki Twojego shihtzaka są odpowiednich dla niego rozmiarów, a sam pies nadal może chodzić swobodnie i bez bólu.
Daj swojemu psu więcej nagród i pochwał za dobre spacery lub za pokonanie źródeł stresu, napięcia lub strachu.
Zmęczenie lub wyczerpanie cieplne
Ze względu na brachycefaliczną budowę pyska shih-tzu są podatne na wyczerpanie cieplne. Jeśli Twój pies zapiera się podczas spaceru i odmawia ruchu, prawdopodobnie jest zmęczony lub jest mu zbyt gorąco.
Podczas gdy zmęczone dorosłe shihtzaki są podatne na wyczerpanie cieplne i mogą stać się przytłoczone podczas spacerów, szczenięta są szczególnie wrażliwe.
Wyjście z sytuacji
Nigdy nie zabieraj swojego shih-tzu na spacer w pełnym słońcu.
Unikaj długich i wyczerpujących spacerów.
Zapewnij swojemu shihtzakowi możliwość schłodzenia się.
Podczas spacerów miej oko na oddech swojego psa.
Pozwól swojemu pupilowi napić się wody przed wyjściem na spacer.
Podczas spaceru nigdy nie ciągnij ani nie zmuszaj swojego shihtzaka do przyspieszenia kroku.
Nadmierna aktywność fizyczna
Nadmierna aktywność fizyczna jest szkodliwa dla zdrowia Twojego shih-tzu.
Shihtzaki są podatne na zmęczenie cieplne i nie tolerują długotrwałych i intensywnych ćwiczeń, takich jak długie spacery.
Shih-tzu nie wiedzą, kiedy przestać się bawić lub biegać, ponieważ są stale gotowe do zabawy na świeżym powietrzu. Nie mają kontroli nad tym, jak długo będą się bawić, zanim będzie za późno.
Nadmierna aktywność fizyczna może wywołać wyczerpanie u Twojego pupila, powodując odmowę dalszego chodzenia.
Wyjście z sytuacji
Kiedy na zewnątrz jest gorąco, nie przemęczaj swojego psa.
Zawsze pamiętaj o tym, kiedy należy odwrócić uwagę shihtzaka od zabawy i dać mu odpocząć.
Kiedy Twój shih-tzu się bawi, miej oko na jego oddech.
Nie wychodź ze swoim psem, zwłaszcza w upalne dni, na zbyt długie spacery.
Przed spacerem i po nim możesz podać swojemu shihtzakowi owoce lub pozwolić napić mu się zimnej wody.
Brak odpowiedniego szkolenia i socjalizacji
Brak wystarczającego szkolenia i socjalizacji obniża pewność siebie u Twojego psa.
Twój shihtzak może łatwo się bać lub rozpraszać podczas spacerów, jeśli nie został odpowiednio zsocjalizowany. W rezultacie może odmówić spaceru.
Widok większego psa na spacerze może sprawić, że Twój shihtzak stanie się bojaźliwy i niespokojny, i może odmówić dalszego spaceru.
Wyjście z sytuacji
Idź ze swoim shih-tzu do psiego parku.
Zabierz swojego shihtzaka na wycieczkę.
Zabierz swojego psiaka na plażę lub w inne nowe miejsce.
Odwiedź ze swoim pupilem innych opiekunów psów.
Idź ze swoim shih-tzu na lekcje psiego przedszkola / psiej szkółki.
Jeśli jest taka możliwość, wybierz się ze swoim shihtzakiem na wystawę psów.
Zabierz swojego psiaka do sklepu.
W domu możesz puszczać swojemu pupilowi filmy o psach lub ich odgłosy.
Niepokój i strach
Shih-tzu to małe psy, które łatwo przestraszyć głośnymi dźwiękami, obecnością większych przedmiotów lub zwierząt domowych.
Kiedy jesteś na spacerze ze swoim shihtzakiem, a on nagle się zatrzymuje, możliwe, że coś na ścieżce go przestraszyło, a on sam błaga, aby nie zmuszać go do pójścia tą drogą.
Zatrzymaj się i zbadaj źródło jego niepokoju, a także poszukaj wszystkiego, co mogło go przestraszyć.
Weź ulubioną zabawkę i spędź trochę czasu w miejscu, w którym pies się zatrzymał, a następnie zmień ten punkt na interesujący, co może zmotywować go do dalszego spaceru.
Wyjście z sytuacji
Upewnij się, że Twój shihtzak jest wystawiany w kontrolowany sposób na wszystkie rzeczy związane ze strachem od szczenięctwa.
Jeśli nie udało Ci się zapoznać swojego shih-tzu ze wszystkimi przedmiotami, które wywołują lęk, w tym głośnymi dźwiękami i większymi zwierzętami, musisz dowiedzieć się, dlaczego się boi, i usunąć źródło strachu.
Odczulaj swojego pupila, jeśli ma stany lękowe, lub stosuj metodę warunkowania przeciwstawnego.
Przewlekłe bóle lub urazy
Jeśli Twój shihtzak odczuwa dyskomfort w łapach, nogach, biodrach lub grzbiecie, może odmówić chodzenia.
Może to być krótkotrwały problem spowodowany drobnym skaleczeniem lub siniakiem, bólem spowodowanym szybkim wzrostem lub urazem.
Twój shih-tzu mógł doznać urazu, a Ty być może o tym nie wiesz, więc zawsze zwracaj uwagę na sygnały potencjalnych urazów.
Wyjście z sytuacji
Aby ustalić, czy niechęć Twojego shihtzaka do chodzenia wynika z dyskomfortu, szukaj oznak, że kuleje lub bardziej obciąża jedną z kończyn.
Jeśli reaguje, gdy dotykasz jakiegokolwiek obszaru jego ciała, traci zainteresowanie swoimi ulubionymi rozrywkami lub znacząco zmienia swoje zachowanie, należy natychmiast skontaktować się z weterynarzem, aby wykluczyć poważny uraz.
Dzięki wyjaśnieniom możesz teraz zobaczyć powody, dla których shih-tzu odmawia chodzenia na spacerach.
Mówiąc ogólnie, dla szczeniaka zdecydowanie lepszym wyborem jest obroża. Szelki mogą negatywnie wpływać na postawę ciała młodego psa. Dodatkowo łatwiej jest zapanować nad młodym psem, który nie potrafi jeszcze chodzić przy nodze, gdy ma na sobie obrożę. Zdecydowanie prościej jest założyć niesfornemu szczeniakowi obrożę niż szelki dla psa.
Wybór akcesorium spacerowego w skrócie
Obroża dla psa jest bardziej polecana dla szczeniaków niż szelki.
Szelki mogą negatywnie wpływać na nieunormowaną jeszcze postawę szczeniaka.
Zapanowanie nad młodym psem, który nie potrafi jeszcze chodzić na smyczy, jest łatwiejsze, gdy ma na sobie obrożę, niż gdy zakłada mu się szelki.
Co wybrać dla szczeniaka
Co jest lepszym wyborem, obroża czy szelki? Jest to bardzo ważna decyzja, choć wielu psich opiekunów może nie zdawać sobie z tego sprawy.
Ciało szczeniaka ma dość kruchą budowę. Psiak cały czas rośnie, a jego organizm nie jest jeszcze całkowicie rozwinięty. Dlatego też źle dobrane akcesoria spacerowe, które pupil właściwie nosi codziennie, mogą negatywnie wpłynąć na jego posturę, kręgosłup czy stawy. Z tego też powodu tak ważne jest to, aby prawidłowo przygotować wyprawkę dla psa. W przeciwnym razie możemy nieświadomie zrobić mu krzywdę.
Obroża dla szczeniaka
Odpowiadając na tytułowe pytanie, szczeniaki podczas spacerów powinny mieć zakładaną obrożę, a nie szelki. Nie oznacza to jednak, że każda obroża będzie odpowiednia dla bardzo młodego pieska. Kluczową rolę odgrywa tutaj wybór modelu, który będzie w pełni bezpieczny dla szczeniaków.
Przede wszystkim, dla małego pieska należy wybrać obrożę, o klasycznym kroju i przeznaczeniu. Co mam na myśli? Pośród akcesoriów dla psów możemy znaleźć wiele obróżek spełniających różne funkcje.
W przypadku szczeniaków bardzo złym pomysłem będzie wybór obroży, mającej za zadanie szkolenie psa, a więc wszelkiego rodzaju kolczatki i tym podobne. Taki rodzaj obroży może być bardzo niebezpieczny dla delikatnej szyi młodego psa.
Co więcej, są to produkty, które poprzez ból mają za zadanie dyscyplinować czworonoga. Szczeniaki z natury bywają bardzo lękliwe, a więc noszenie tego typu obroży może być dla nich wręcz traumatyczne i rzutować na ich pewność siebie w dorosłym życiu. Dlatego, wybierając obrożę dla swojego szczeniaka, w żadnym wypadku nie decyduj się na tego rodzaju model.
Jaką obrożę wybrać
Wybierając odpowiednią obrożę dla swojego szczeniaka, warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Dzięki nim będziesz mieć pewność, że wybrany przez Ciebie produkt będzie w pełni odpowiedni dla małego czworonoga.
Regulowana szerokość
Pierwszą rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę podczas wybierania obroży dla swojego szczeniaka, jest możliwość jej regulowania. Małe pieski bardzo szybko rosną. Dlatego przede wszystkim wybierz taką obrożę, która ma możliwość zmiany jej szerokości.
Uściślając, nie chodzi o to, aby obroża była na tyle regulowana, żeby starczyła psiakowi do momentu, gdy będzie już całkowicie dorosły. Jednak warto, aby posiadała taki zapas, aby nie trzeba było kupować nowej, gdy tylko mały pupil trochę podrośnie.
Materiał
Materiał, z którego obroża dla psa została wykonana, jest bardzo ważny. Ma bezpośrednią styczność z ciałem psiaka i to przez bardzo dużą część dnia. Przede wszystkim należy unikać obroży dla psa wykonanej ze sztucznego materiału. Może ona powodować powstawanie otarć, czy nawet odparzeń na skórze.
Zimą bardzo złym wyborem dla szczeniaka, jest obroża wykonana z metalu. Dlaczego? Ponieważ w mroźne dni materiał ten absorbuje niską temperaturę. Co za tym idzie, po zetknięciu tak zimnej powierzchni ze skórą psa mogą powstać na niej odmrożenia. Co więcej, warto zwrócić na to uwagę nie tylko w przypadku szczeniaków, ale także starszych psiaków. Dla nich również zetknięcie zimą z metalową obrożą może być bardzo nieprzyjemne.
Dobrym rozwiązaniem będą obroże z naturalnej skóry lub materiału podszytego polarem lub gąbeczką. Jeśli chodzi o Tinę, pierwszy jej zestaw spacerowy był wykonany właśnie ze skóry, później testowałyśmy inne materiały.
Waga
Wielkość szczeniaka zależy od tego, jakiej jest on rasy. Trzymiesięczny labrador będzie różnił się posturą i masą od buldożka francuskiego urodzonego w tym samym czasie. Nie zmienia to jednak faktu, że szczeniaki nie powinny być przeciążone przez akcesoria, które noszą na co dzień. Wybierając obrożę dla swojego szczeniaka, sprawdź, czy nie będzie ona dla niego zbyt ciężka. Duża waga może wynikać z materiału, z którego została wykonana, z wielkości i ciężaru okuć itp.
Obroża może również ważyć zbyt dużo dla małego pieska, gdy zawiera zbyt dużo niepotrzebnych ozdób. W przypadku szczeniaka dużej rasy może nie być to dla niego w żadnym stopniu problematyczne. Jednak jeśli twój pupil to shih-tzu, to warto mieć to na uwadze, decydując się na obrożę dla swojego małego czworonoga.
Wygląd
Nie wiem jak Ty, ale ja zwracam uwagę na to, jakie akcesoria dla swojego pieska wybieram. Mam tutaj na myśli ich ogólny wygląd zewnętrzny, czyli krój, kolor itp. Wiem, w czym mój psiak wygląda i czuje się dobrze. Obroża jest stałym elementem życia twojego szczeniaka. Ma ją na sobie za każdym razem, gdy wychodzicie z domu. Dlatego też ważne jest to, aby Twój pupil czuł się w niej dobrze. Nie tylko ze względu na jej materiał, ale również właśnie ogólny wygląd.
Dlaczego szczeniak nie powinien nosić szelek
Wiesz już, że zdecydowanie lepszym wyborem dla Twojego szczeniaka będzie obroża dla psa. Pewnie jednak zastanawiasz się, dlaczego szelki nie są odpowiednim rozwiązaniem dla młodych psiaków.
Wynika to z faktu, że szelki mogą źle wpływać na postawę szczeniaka. Tak jak wcześniej wspominałam, ciało młodych piesków cały czas rośnie, przez co jest bardzo delikatne. Noszenie szelek może oddziaływać negatywnie na nieunormowaną jeszcze postawę czworonoga.
Przyznasz mi zapewne racje, że szczeniaki podczas wspólnych wyjść czasami bywają bardzo niesforne. Co więcej, nie potrafią jeszcze poprawnie chodzić przy nodze, w efekcie wyrywają się i ciągną smycz. W przypadku gdyby miały na sobie szelki, takim zachowaniem wywołują ucisk na całym ciele. Przede wszystkim kręgosłupie, który jest w tym wczesnym okresie u psiaka bardzo wrażliwy.
Szelki sprawiają, że psiak podczas spaceru może ciągnąć swojego opiekuna z większą siłą, niż ma to miejsce w przypadku obroży. Wynika to z faktu, że opór podczas ciągnięcia, rozkłada się równomiernie po ciele pieska. Przez to nie ma on świadomości siły, z jaką mocuje się z opiekunem, trzymającym go na smyczy.
Dlatego też łatwiej jest zapanować nad szczeniakiem podczas spaceru, gdy ma on na sobie założoną obrożę.
Czy szelki są zawsze złym pomysłem
Jeśli mamy wybór, jaki rodzaj akcesoriów spacerowych wybrać dla swojego szczeniaka, to dla pewności i spokoju duchu, zdecydowałabym się na obrożę. Jednak pewnie zastanawiasz się, czy zawsze w przypadku bardzo młodych piesków szelki są złym pomysłem.
Ważną kwestią w tej sytuacji jest wielkość rasy twojego pupila. W przypadku szczeniaków labradorów, owczarków niemieckich, innych większych psiaków, negatywne skutki noszenia szelek we wczesnej fazie życia będzie mniej dokuczliwe.
Jednakże jeśli mowa o pupilach, które należą do grupy małych ras psów, to w ich przypadku szelki będą szczególnie źle oddziaływać na ich postawę w tym szczenięcym okresie.
Przed Tobą ważna decyzja
Decyzja na temat tego, co będzie lepsze, obroża czy szelki dla szczeniaka, jest bardzo ważna. Mam nadzieje, że udało mi się rozwiać twoje wszystkie wątpliwości. Wybór akcesoriów dla psiaka nie powinien być przypadkowy, a dobrze przemyślany. Cieszę się, że coraz większa ilość psich opiekunów jest tego świadoma.
Kopanie, które postrzegane jest przez ludzi jako zachowanie destrukcyjne, jest w rzeczywistości naturalną tendencją u psów, a ich pragnienie kopania może być nieposkromione i frustrujące dla właścicieli. Kiedy pies kopie na Twoim podwórku, jest to w rzeczywistości najnormalniejsze działanie przekształcone w nawyk, któremu pupil może oddawać się na co dzień.
Na wolności pies aktywnie poszukuje pożywienia, buduje własne schronienie itp. Używałby swoich łap w celowy sposób, aby przetrwać. Ponieważ zapewniasz mu jedzenie i schronienie, nie musi wysilać się, aby je zdobyć, a więc energia, którą w ten sposób zaoszczędza, może przejawiać się w postaci małych dziur na całym Twoim podwórku i rabatach kwiatowych. Być może Twój pies kopie w reakcji na nudę; jest to nieco podobne do sytuacji, w której ktoś zjada całą torbę chipsów przed telewizorem, ponieważ są pod ręką i nie ma nic lepszego do roboty!
Przyczyny kopania dziur i podkopywania się pod ogrodzeniem
Frustracja;
Nuda lub nadmiar energii, dążenie do zapewnienia sobie rozrywki (psy kopią, ponieważ jest to dla nich zabawa i forma ćwiczeń; nagrodą jest samo zachowanie, a gdy pies złapie bakcyla kopania, trudno jest go powstrzymać. Kiedy psiak dotrze do korzenia, staje się to grą w przeciąganie liny, która może trwać wiecznie. Każde żyjątko, które wyjdzie przy tym spod ziemi, jest dodatkowym źródłem rozrywki);
Głód (jeśli w diecie psa brakuje składników odżywczych, może on odczuwać apetyt na te substancje i znajdować ulgę w żuciu korzeni lub małych patyków);
Lęk separacyjny, niepokój lub strach;
Instynkt łowcy/ofiary (zwłaszcza gdy czworonóg wyczuwa gryzonie kopiące podziemne norki i tunele);
Przygotowywanie gniazda dla siebie i miotu (w przypadku ciężarnych suk);
Wyczuwanie w okolicy suki w cieczce/rui (w przypadku niekastrowanych samców);
Zapewnienie sobie komfortu (np. potrzeba ukrycia się w jamie albo dokopania się do wilgotniejszej i chłodniejszej warstwy gleby, aby się ochłodzić);
Ukrywanie posiadanych przedmiotów (takich jak kości lub zabawki);
Ucieczka z ogrodzonego terenu lub uzyskanie dostępu do czegoś, co znajduje się za ogrodzeniem;
Ciekawskość (zwłaszcza w przypadku szczeniąt, ale shih-tzu są z natury ciekawskie).
Jak poradzić sobie z psem kopiącym dziury
Pies, który kopie dziury na podwórku, może być frustrujący. Pies, który przekopuje się pod ogrodzeniem, aby uciec, może stworzyć bardzo niebezpieczną sytuację. Istnieją sposoby na wyeliminowanie tego zachowania psa.
Zasadniczo odpowiedzią jest zapewnienie Twojemu psu odpowiedniej dawki wysiłku fizycznego i stymulacji mentalnej, aby jego umysł i łapy były zajęte, a on sam czuł, że robi coś pożytecznego. Oczywiście kopanie jest najłatwiejsze do kontrolowania, jeśli zostanie zatrzymane tak szybko, jak to możliwe. Często trudno jest złapać psa na gorącym uczynku. Jeśli Twój pupil jest kompulsywnym kopaczem i nie jest łatwo go rozproszyć przez inne czynności, możesz wyznaczyć obszar na swojej posesji, gdzie może kopać. Jeśli przyłapiesz go na kopaniu w niedozwolonej części, natychmiast zaprowadź go do zatwierdzonego obszaru i pochwal go za kopanie. Miej go na oku, aby móc przyłapać go na gorącym uczynku. Tylko w ten sposób zrozumie, co jest dozwolone, a co nie. Jeśli zabierzesz go do dziury, którą wykopał godzinę temu, i skarcisz go, zapewne nie zorientuje się, że nie przepadasz za dziurami, rozkopaną ziemią i wyrwanymi kwiatami. Jeśli przyłapiesz go na samej czynności kopania i weźmiesz na spacer, na którym będzie miał szansę węszyć i kopać, ewentualnie zaprowadzisz go w wyznaczone do tego celu miejsce na własnej posesji, prędzej zapanujesz nad niechcianym zachowaniem.
Strategie postępowania według przyczyn
Pies, któremu się nudzi
Zapewnij psu zabawki, gryzaki, kości i nowe przedmioty, aby mógł się nimi cieszyć.
Nie zostawiaj psa samego na dłuższy czas. Psy potrzebują towarzystwa człowieka, bez względu na wielkość i rasę. Jeśli nie możesz być w domu w porze lunchu, rozważ zatrudnienie wyprowadzacza psów lub sprawdź, jakie rodzaje opieki dziennej dla psów są dostępne w Twojej okolicy.
Zapewnij długi spacer przed wyjściem na cały dzień, a następnie ponownie wieczorem. „Zmęczony pies to dobry pies”.
Pies z lękiem separacyjnym
Poświęcaj psu czas każdego dnia.
Zatrudnij wyprowadzacza psów lub rozważ dzienną opiekę nad psem.
Puszczaj psu uspokajającą muzykę na czas, gdy jesteś poza domem.
Poczytaj o lęku separacyjnym i skorzystaj z podanych metod, aby pomóc psu radzić sobie z samotnością.
Pies podkopujący się, aby uciec
Przejdź się wzdłuż ogrodzenia, szukając możliwych dróg ucieczki.
Napraw ogrodzenie, jeśli to konieczne.
Dodaj dodatkowy materiał ogrodzeniowy wokół podstawy.
Rozważ wspólnie z behawiorystą, jakie mogą być przyczyny chęci ucieczki.
Pies kopiący dziury, aby się ochłodzić
Kup legowisko chłodzące lub matę chłodzącą.
Zapewnij psu płytki basenik/brodzik z wodą.
Umieść kostki lodu w misce z wodą.
Zapewnij wentylację/klimatyzację w pomieszczeniu.
Trzymaj psa wewnątrz, zwłaszcza w najgorętszych porach dnia.
Zapewnij wygodne legowisko: psy preferują legowiska z podwyższonym bokiem, który może służyć jako poduszka. Niektóre psy wolą małe legowisko, w które mogą się ciasno zwinąć.
Pies kopiący dziury, by zakopać smakołyki lub zabawki
Zapewnij pudełko na zabawki; naucz psa, aby wrzucał zabawki do pudełka.
Nie pozwalaj psu zabierać ze sobą zabawek na zewnątrz.
Karm tylko tyle, ile pies zje w danym momencie. Zbieraj niezjedzone jedzenie.
Usuń gryzaki, gdy pies skończy się nimi zajmować.
Jeśli smakołyki nie zostaną zjedzone natychmiast, usuń je i zachowaj na później.
Pies rozkopujący ziemię w poszukiwaniu gryzoni
W przypadku ras, które nie mogą się oprzeć małym gryzoniom, możesz rozważyć bezpieczne usunięcie niektórych z nich ze swojej posesji w humanitarny sposób. Jeśli nie jest to możliwe, ogrodź obszar, w którym pies nie może mieć z nimi kontaktu. Wiewiórki, nornice i myszy bardzo szybko uczą się, gdzie mogą, a gdzie nie mogą chodzić i prawdopodobnie będą trzymać się jak najdalej od Twojego psa.
Ogrodzenie jest koniecznością, jeśli masz rasę, która lubi gonić gryzonie.
Pies kopiący w związku z głodem
Głód zazwyczaj nie jest problemem we współczesnych rodzinach. Wręcz przeciwnie, otyłość jest znacznie częstsza.
Oceń, ile jedzenia podajesz swojemu psu. Jeśli jest chudy, rozważ podawanie mu nieco większych porcji.
Oceń karmę dla psów. Czy jest to marka wysokiej jakości? Jeśli nie, rozważ zmianę karmy na lepszą.
Zwiększ częstotliwość posiłków, ale pamiętaj, aby odpowiednio podzielić porcje.
Problemem może nie być głód lub brak składników odżywczych: być może pies ma zaburzenia jamy ustnej. Jeśli tak, zapewnij psu więcej możliwości zaspokojenia pragnienia: kości, gryzaki, miękkie zabawki, twarde zabawki lub inne bezpieczne przedmioty, które pies może bezpiecznie nosić w pysku.
Zniechęcaj psa do jedzenia gleby i korzeni.
Pies kopiący nory w celu schronienia się
Zapewnij schronienie / budkę / tipi z prześcieradłami, ręcznikami, szmatami itp., które pies może rozszarpywać, rozkopywać i rozrzucać.
Jeśli masz suczkę w zaawansowanej ciąży, przygotuj dla niej porodówkę, w której będzie czuła się komfortowo.
Rozważ wykorzystanie klatki kennelowej.
Pies kopiący dziury dla rozrywki
Zapewnij bezpieczne miejsce do kopania, np. piaskownicę lub obszar, w którym kopanie jest dozwolone. Chwal psa, gdy kopie w odpowiednich miejscach.
Nadzoruj psa, gdy przebywa na zewnątrz.
Odgrodź obszary, w których kopanie nie jest dozwolone.
Zapewnij dodatkowy czas na ćwiczenia i intensywną zabawę.
Uwaga na okrutne kary, które nie przyniosą skutku
Nie przyprowadzaj psa do wcześniej wykopanej dziury i nie karć go po czasie.
Nie wypełniaj dziury psimi odchodami: jest prawdopodobne, że pies albo zechce zjeść odchody, albo znajdzie inne miejsce do kopania.
Nie napełniaj dziury wodą i nie wciskaj pyska psa pod wodę.
Jeśli wszystko zawiedzie, możesz skontaktować się z weterynarzem lub skorzystać z pomocy behawiorysty.
Pod tym skomplikowanym pojęciem kryje się wbrew pozorom prosta w swej istocie jednostka chorobowa. Przed przystąpieniem do tematu należałoby wytłumaczyć podstawowe pojęcia pojawiające się już w nazwie choroby:
Zespolenie dotyczy połączenia naczyń krwionośnych, które fizjologicznie powinny stanowić osobne, niepołączone ścieżki. Z powodu takiego połączenia zmienia się częściowo kierunek przepływu krwi, przez co może ona ominąć ważne dla organizmu narządy. Skutkiem może być ograniczenie dostępu krwi, lub jej konkretnych składników dla danego narządu, lub zmiany w składzie krwi, gdyż każdy narząd wprowadza, lub usuwa z krwi istotne dla niego substancje.
W przypadku omawianej choroby zespolenie dotyczy żyły wrotnej (doprowadzającej krew do wątroby) i naczyń krążenia ogólnego (najczęściej żyły głównej doogonowej, lub żyły nieparzystej), przez co krew omija wątrobę „bokiem” – stąd określenie „wrotno-oboczne”.
Żyła wrotna pełni ważną funkcję, gdyż doprowadza krew przepływającą przez trzustkę, śledzionę i jelita (wraz ze składnikami wchłoniętymi w jelitach) do wątroby, która jest głównym „filtrem” organizmu. W przypadku częściowego omijania wątroby przez taką krew – po ciele roznoszą się niezneutralizowane toksyny i nieprzerobione składniki pokarmowe.
Zespolenie wrotno–oboczne to w skrócie „ZWO”. Najczęstszymi jego objawami są drgawki, senność, ataki padaczkowe, zaburzenia widzenia, niezborność ruchów i nadmierne ślinienie narastające przez około dwie godziny po posiłku bogatym w białko. Są to objawy neurologiczne wywołane dużą ilością amoniaku przechodzącą przez barierę krew-mózg. Amoniak wchłaniany jest w jelitach jako produkt rozkładu białek i w prawidłowych warunkach trafia żyłą wrotną do wątroby, która przerabia go na mniej toksyczny mocznik. Mocznik nie przechodzi przez barierę krew-mózg i wydalany jest z moczem. Przy zespoleniu wrotno-obocznym amoniak omija wątrobę, rozchodzi się po organizmie w dużym stężeniu i jako mała cząsteczka jest w stanie przejść do mózgu, wywołując encefalopatię wątrobową. Ponadto często odkłada się w pęcherzu moczowym w postaci kamieni, przez co kamica pęcherza jest jednym z powikłań zespolenia wrotno-obocznego (nawet u 50% pacjentów). Objawem kamicy może być bezmocz lub krwiomocz. Związków szkodliwych omijających wątrobę jest niestety o wiele więcej, a należą do nich m.in. merkaptany, kwas GABA, krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe i endogenne benzodiazepiny.
Objawy nasilają się zazwyczaj w ciągu dwóch godzin po jedzeniu. Toksyczne zatrucie organizmu może powodować także wymioty i biegunki skutkujące postępującym niedożywieniem oraz zaburzenia pracy nerek mogące objawiać się problemami z oddawaniem moczu i zwiększonym pragnieniem. Nieleczone ZWO u psa prowadzić będzie do śpiączki i śmierci zwierzęcia.
Długofalowe objawy przebiegającej choroby to: gorszy wzrost młodych zwierząt, osłabienie, marny apetyt, niechęć do zabawy, „posmutnienie”, oraz biegunka i wymioty po posiłkach. Zwierzęta mają również osłabiony metabolizm leków, co przyczynia się m.in. do dłuższego wybudzania się psów po zabiegach.
Istnieje kilka podziałów tej choroby ze względu na jej charakter, lub anatomię zespoleń:
Zespolenie wrotno-oboczne może być wrodzone, lub nabyte. Wrodzone diagnozowane jest zazwyczaj przed ukończeniem przez psa pierwszego roku życia. Czynniki genetyczne są niestety słabo poznane. Nabyte ZWO powstaje u starszych psów, wtórnie do innych przypadłości, przy których występuje nadciśnienie w żyle wrotnej. Nadciśnienie to może wynikać z czynników przedwątrobowych, takich jak guz uciskający na naczynie, bądź zakrzep w naczyniu, lub wątrobowych, np. w marskości wątroby. W wyniku wysokiego ciśnienia wewnątrz naczynia rozwija się zastój krwi i rozszerzenie światła naczynia, po czym uruchamia się proces tworzenia naczyń obocznych. Zespolenia nabyte są zazwyczaj mnogie i o niewielkim przekroju, przez co są trudniejsze w leczeniu chirurgicznym.
Kolejny podział uwzględnia połażenie zespolenia, które może być wewnątrz-, lub zewnątrzwątrobowe, przy czym w tym przypadku dysponujemy już danymi o predyspozycjach rasowych. Zespolenie zewnątrzwątrobowe występuje częściej niż wewnątrzwątrobowe i jest spotykane m.in. u yorkshire terrierów, maltańczyków, pekińczyków, sznaucerów miniaturowych, oraz pudli. Na ZWO wewnątrzwątrobowe cierpią psy większych rozmiarów, np. owczarki niemieckie, owczarki australijskie, labradory, golden retrievery i setery irlandzkie.
Podstawowe objawy i występowanie zespoleń wrotno-obocznych
Zespoleniu wrotno-obocznemu towarzyszą zazwyczaj objawy nieswoiste, które najłatwiej podzielić na mniejsze grupy w zależności z którego układu pochodzą:
Objawy ze strony układu nerwowego: związane są głównie z encefalopatią wątrobową, czyli amoniak nie jest metabolizowany przez wątrobę i przechodzi on przez barierę krew — mózg. Najczęściej objawy te nasilają się 2 godziny po zjedzeniu posiłku wysokobiałkowego i mogą to być:
senność, posmutnienie,
niezborność ruchów, ruchy przymusowe,
zaburzenia widzenia,
napady padaczkowe, drżenia mięśni,
nadmierne ślinienie,
śpiączka.
Objawy ze strony układu pokarmowego: przeważnie objawy te są rozciągnięte w czasie, przez co trudne do zauważenia przez opiekunów:
wychudzenie,
drobna postawa ciała (osobnik wyraźnie mniejszy od rodzeństwa),
wymioty,
biegunka,
okresowy brak apetytu.
Objawy ze strony układu moczowo-płciowego:
Ze względu na azotemię:
poliuria — zwiększona ilość oddawanego moczu,
polidypsja — wzmożone pragnienie.
Ze względu na kamicę układu moczowego:
anuria — bezmocz,
bolesne oddawanie moczu,
krwiomocz.
Czasem jedynym objawem jest przedłużone wybudzanie się zwierzęcia po zabiegach.
Podczas diagnozowania zespolenia wrotno-obocznego powinno się brać pod uwagę inne jednostki chorobowe występujące z podobnymi objawami, takie jak:
niedorozwój żyły wrotnej,
przetoka tętniczo-żylna,
padaczka idiopatyczna,
wodogłowie,
marskość wątroby,
choroby spichrzeniowe wątroby,
nosówka
zespół wrażliwego żołądka i jelit,
choroby wirusowe przewodu pokarmowego.
Typy zespolenia i rasy zwierząt
Zespolenie wrotno–oboczne może mieć pochodzenie zewnątrzwątrobowe i wewnątrzwątrobowe.
Zespolenie zewnątrzwątrobowe może łączyć żyłę wrotną z żyłą główną tylną, żyłą tylną nieparzystą lub innymi połączeniami naczyniowymi w obrębie układu wrotnego. Połączenia te przebiegają poza miąższem wątroby. Rasy psów, które najczęściej wykazują obecność tego schorzenia to:
yorkshire terier,
maltańczyk,
sznaucer miniaturowy,
pudel miniaturowy,
lhasa apso.
Zespolenie wrotno – oboczne zewnętrzne spotykane jest też u kotów. Rasy szczególnie predysponowane to koty:
perskie,
himalajskie,
brytyjskie.
Wewnątrzwątrobowe zespolenie najczęściej przebiega w obrębie kilku naczyń i dotyczy głównie takich ras jak:
labrador retriever,
owczarek niemiecki,
dog niemiecki,
seter irlandzki.
Diagnostyka
Ważnym elementem diagnostycznym przy zespoleniu wrotno-obocznym jest badanie krwi i poszczególnych jej elementów. Podstawowe badanie może wykazać mniejsze stężenie mocznika, albumin, białka całkowitego, cholesterolu i glukozy, oraz wzrost ALT i ALP, choć nie są to cechy swoiste dla ZWO. Czasem stosuje się również biopsję wątroby, która wykazuje zanik hepatocytów i zwyrodnienie tłuszczowe wątroby. Specjalistycznym testem dla zespolenia wrotno-obocznego jest oznaczenie stężenia amoniaku w osoczu i test stymulacji kwasów żółciowych.
Diagnozę potwierdza się za pomocą badania USG metodą dopplerowską, gdzie czułość i swoistość badania wynoszą ponad 90%. Za złoty standard badania zespolenia wrotno-obocznego uważa się portografię, czyli radiograficzne uwidocznienie żyły wrotnej po wypełnieniu jej środkiem cieniującym. Metoda ta pozwala na szczegółowe uwidocznienie naczyń, ich odgałęzień i ewentualnych mnogich połączeń, które mogły zostać przeoczone w badaniu USG. Skuteczna jest również angiografia przy użyciu tomografii komputerowej, lub badanie rezonansem magnetycznym.
Postępowanie
Leczenie zespolenia wrotno-obocznego może polegać na łagodzeniu objawów za pomocą leków i diety lub na przeprowadzeniu operacji chirurgicznej. Odpowiednio szybko wdrożone leczenie zachowawcze może przynieść szybką poprawę w przypadku mnogich zespoleń lub psów starszych i osłabionych. Leczenie chirurgiczne zalecane jest natomiast u psów młodych z pojedynczym zespoleniem.
Terapia objawowa polega na podawaniu niskobiałkowego, wysokowęglowodanowego pokarmu z laktulozą, oraz na stosowaniu antybiotykoterapii. Laktuloza ogranicza wchłanianie amoniaku z jelit, a antybiotyki działają na jelitową florę bakteryjną odpowiedzialną za rozkład białka (m.in. do amoniaku). Ponadto zapobiegają wtórnym infekcjom, np. zapaleniu wątroby, lub pęcherza moczowego. Leczenie zachowawcze stosuje się w przypadku mnogich zespoleń wrotno-obocznych, przy słabym stanie pacjenta, w celu ustabilizowania psa przed zabiegiem, lub gdy właściciel zwierzęcia nie wyrazi zgody na zabieg.
Leczenie chirurgiczne stosuje się najczęściej przy zespoleniu pojedynczym. Operacja polega na częściowym lub całkowitym zamknięciu patologicznego połączenia i przywróceniu prawidłowego krążenia krwi. Występuje tu jednak dość wysoki współczynnik śmiertelności zwierząt w wyniku powikłań pozabiegowych (od 2% do 21% zależnie od badania), lub nawrotów choroby (do 41%). Przy całkowitym zamknięciu światła zespolenia wrotno-obocznego krew kieruje się do wątroby, która może nie wytrzymać nagłego wzrostu ciśnienia. Z tego powodu coraz częściej używa się narzędzi do powolnego zamykania światła zespolenia, co trwa nawet kilka tygodni.
Postępowanie pooperacyjne obejmuje:
monitorowanie poziomu glukozy we krwi przez pierwsze 24 godziny po operacji; bardzo często występuje hipoglikemia — spadek cukru we krwi;
w przypadku wystąpienia silnych objawów nadciśnienia wrotnego należy wykonać reoperację w celu poluzowania lub usunięcia opaski;
po operacji psu należy podawać leki przeciwbólowe, kroplówki, probiotyki, suplementy chroniące wątrobę i dietę niskobiałkową;
niezwykle ważny jest także monitoring poziomu glukozy i ciśnienia.
Dalsze zalecenia pooperacyjne obejmują stosowanie diety niskobiałkowej przez minimum 3 miesiące oraz wdrożenie preparatów hepatoprotekcyjnych i probiotyku na minimum 2 miesiące. Po 3 miesiącach od zabiegu zaleca się wykonanie badania USG jamy brzusznej wraz z przepływami wątrobowymi i ewentualnie ponowny test stymulacji kwasów żółciowych.
Podsumowanie
Zespolenie wrotno-oboczne to choroba mocno utrudniająca psu życie i sprawne funkcjonowanie. Objawy dotyczą głównie trzech układów: pokarmowego, nerwowego i moczowego. Metoda terapii zależy od wielu czynników — najskuteczniejsze jest leczenie chirurgiczne, lecz jest ono obarczone dużym ryzykiem niepowodzenia. Wyprowadzenie psa z tego stanu wymaga dużego zaangażowania lekarzy, właściciela, jak również samego psa i pewnie przychylności losu, ale na szczęście jest możliwe.
Leczenie zachowawcze może przynieść szybką poprawę i zapewnić psu stosunkowo długie życie. Takie postępowanie sprawdza się u około 30% psów. W przypadku operacji chirurgicznej możliwe jest całkowite wyleczenie psa. U około 20% osobników mogą wystąpić poważne powikłania pooperacyjne, obejmujące wodobrzusze lub nadciśnienie wrotne, natomiast w 40% przypadków dochodzi do nawrotu choroby.
Shihtzakowe życie 